donderdag 14 februari 2013

De Brugse dierentuin

Biekorf 2012-4. - In de 19de eeuw bestond er, net zoals in Antwerpen en Gent, ook in Brugge een dierentuin. Wie richtte deze dierengaarde in? Wanneer ontstond deze vereniging en wanneer ging hij ter ziele? Waar was de tuin gevestigd? - L.V.A.

Supralibrossen op Brugse almanakken

Biekorf 2012-4. - Den grooten Brugschen comptoir almanach, uitgegeven door opeenvolgende Brugse drukkers, het laatst door Joseph de Busscher, was een bijzonder succesvolle almanak tijdens de 18de eeuw. Het bereik ging verder dan Brugge. Dit blijkt uit de supralibrossen (eigendomsmerken op de boekband) die op vele exemplaren zijn aangebracht, in de vorm van het wapen van steden en kasselrijen. Er zijn exemplaren bekend met het wapen van het Brugse Vrije, en met het stadswapen van Brugge, Ieper en Mechelen. Zijn er nog andere bekend? - Ludo Vandamme

Een Vlaamse architect in Zweden

Biekorf 2012-4. - Op het kerkhof van de H. Brigittakerk te Vadstena in Zweden is een  (gerestaureerde) grafzerk met een opschrift in het Zweeds waarvan de vertaling hieronder volgt. Is er iets meer geweten over deze architect?
Hier ligt begraven De bouwmeester en Architect van Het Slot van Vadstena - 1559-1589 Arendt van Roye Geboren in Vlaanderen Overleden in Vadstena Op 24 mei 1589 - En zijn jonge zoon Iohannis van Roÿe - Anno 1566. - Ronald van Belle

Oudewijvendagen


Biekorf 2012-4. - In sommige gebieden van Nederland en Duitsland (inclusief Duitstalige gebieden van België, zoals St.-Vith) worden in de week voor carnaval de “Oudewijvendagen” gehouden. Dan zijn alleen vrouwen of als vrouw verklede mannen in de kroegen toegelaten; m. Mannen lopen het gevaar verjaagd of vernederd te worden, met o.m. het afknippen van stropdas of schoenveters.
Ook in Vlaanderen was “Oudewijvendag” bekend. In Brugge en Kortrijk was er een reeks dagen voor de carnaval, waarvan de zaterdag de “Oudewijvendag” was. In Veurne en Eeklo kende men allen die “Oudewijvenzaterdag”, niet de andere dagen. In Ieper werd de derde zondag na Pasen de “Kwenendag” genoemd, terwijl Veurne op de 2de zondag na Pasen nog eens een “oude-queinendag” of “oude wyvekensdag” had (baron de Reinsberg-Düringsfeld, Traditions et légendes de la Belgique, dl. 1, Brussel, 1870).
Bestaan die dagen nog in Vlaanderen, en wanneer? Wat houden ze precies in? - J. Van Acker

Vulkaanuitbarsting van 1257-1258

Biekorf 2012-4. - In de jaren 1990 werd een massagraf ontsloten te Spitalfields market in Londen. Onderzoek wees uit dat de sterfte was voorgevallen omstreeks het jaar 1258, en dat een epidemie-hongersnood aan basis lag van de sterfte. Deze hongersnood zou veroorzaakt zijn door een vulkanische winter, waarbij de verantwoordelijke zwavelpartikels konden toegewezen worden aan een eruptie van de Rinjani-vulkaan op Indonesië in het najaar van 1257. Logischerwijze zouden dan bij ons ook klimaatwijzigingen zijn opgetreden. Zijn er in Vlaamse kronieken aanwijzingen voor deze vulkanische winter? - Peter De Baets

Schellenrad in Vlaamse kerken

Biekorf 2012-4. - In Zuid-Europese kerken ziet men soms nog een schellenrad (roue à sonnettes, Glockenrad, rota nolarum, circulus nolarum). De schellen zijn gemonteerd op een rad, dat met een reep in beweging wordt getrokken. Is bij ons een schellenrad bewaard? Zijn er teksten waarin een schellenrad vermeld staat? - Peter de Baets
 


Een schilderij van Van Eyck in Calais

Biekorf 2012-4. - In 1878 rapporteerde de “Société de Antiquaires de la Morinie” over een persbericht waarin sprake was van een schilderij van Van Eyck dat zich in Calais bevond, in het bezit van een kunstschilder die het wilde verkopen in Engeland. Het zou gaan om een schilderij dat tijdens de jaren van de Franse Revolutie was ontvreemd uit de kathedraal van Sint-Omaars.
De “Société” nam toen geen verdere actie, ook omdat toen al werken van Van Eyck voor deze vereniging onbetaalbaar waren. Maar wat is er bekend over werken van Van Eyck die in Sint-Omaars aanwezig zijn geweest? - L.V.A.