woensdag 27 mei 2009

Zoeken in de voorbije Biekorf-jaargangen

Op intiatief van de Heemkundige Kring Maurits Van Coppenolle ontwikkelde Heemkunde West-Vlaanderen een databank voor heemkundige tijdschriften uit West-Vlaanderen. Dat houdt in dat alle West-Vlaamse tijdschriften op artikelniveau worden ontsloten. In deze elektronische databank kan onder meer worden gezocht op naam van de auteur, op titel van een artikel en op trefwoord. Deze databank is bijzonder welgekomen en het vele werk door vrijwilligers verdient alle lof.

Via deze databank is nu ook Biekorf ontsloten. Voorlopig zijn de jaargangen tot en met 1961 geëxcerpeerd. Verder afwerking wordt in het vooruitzicht gesteld. Daarmee wordt tegemoet gekomen aan een grote vraag.

maandag 20 april 2009

Namen van religieuzen

Biekorf 2009-1 - Bij het ontstaan van abdijen en in de vroege monastieke periode lijkt het erop dat monniken onder hun eigen naam intraden. Benedictus zegt daar niets over in zijn Regel. Vanaf wanneer zijn kloosterlingen dan wel overgegaan tot het aannemen van een kloosternaam? Waarom gebeurde die naamsverandering? Zijn er uit onze streek tijdens de middeleeuwen mannelijke of vrouwelijke religieuzen bekend waarvan we zowel de echte naam én de kloosternaam kennen? - Herman Hauwaerts

Washington en Brugge?

Biekorf 2009-1 - In 1759 trouwde George Washington, de toekomstige eerste president van de Verenigde Staten, met Martha Dundridge. Het huwelijk bleef kinderloos. Martha was de weduwe van Daniël Parke Custis, van wie zij twee kinderen had. Daniël Custis was een grootgrondbezitter. De landerijen die Washington bezat, werden samengevoegd met die van zijn vrouw en stiefkinderen en telden gezamenlijk 6.000 hectaren. Naar verluidt zou er een verwantschap bestaan tussen Daniël Parke Custis en de Brugse schepen en advokaat Charles Custis (1704-52), welbekend auteur van De Jaer-boecken der Stadt Brugge (1738). Weet iemand daar meer over? - Frans Baekelandt

De draak steken

Biekorf 2009-1 - ‘Met iets/of iemand de draak steken’ zal wel met Sint-Joris te maken hebben. Maar hoe kreeg deze zegswijze dan de betekenis die we er nu aan geven, met name spotten, belachelijk maken? - B.

Voetloper

Biekorf 2009-1 - Een rekeningpost met betrekking tot de kanaalverbinding Brugge-Duinkerke gaat als volgt: bij hem verschoten an een voetlooper ghegaen synde met brieven naer dunckercke raeckende deze reviere in sporcle xvic vijfvenvichtich … Waren voetlopers boden of brievenbestellers die effectief te voet boodschappen overbrachten (WNT s.v. ‘voetlooper’ spreekt over ‘loopende boden’). Of is dat een algemeen begrip, ook voor boden te paard? Wanneer verschijnt de ‘voetloper’ in de bronnen? En wat waren de afstanden die effectief te voet werden afgelegd? - Eduard Vyvey

Sevens en Moyersoen

Biekorf 2009-1 - In mijn exemplaar van Theodoor Sevens’ Handvesten rakende de wederoopers en de calvinisten der XVIde eeuw (Kortrijk, s.a) staat een handgeschreven opdracht uit 1925 van de auteur aan “R. Moyersoen, oud-Minister en Burgemeester der stad Aalst ten bewijze van dank en hoogachting”. Wat hadden Sevens en Moyersoen met elkaar? - B.

De parabel van de zaaier

Biekorf 2009-1 - De parabel van de zaaier is de enige parabel in het Nieuw Testament waarvan meteen ook een verklaring wordt gegeven. De stof van deze parabel is overigens ouder. Ik ben op zoek naar alle interpretaties (bijvoorbeeld in sermoenen) van deze parabel, vanaf zijn ontstaan tot vandaag. Alle verwijzingen, ook en vooral naar handschriftelijke bronnen, zijn welkom. - Jozef Lamote, Zwevegem

De familie Breyne

Biekorf 2009-1 - Jacob Breyne (1637-1697) is de zoon van een Nederlands koopman die naar Dantzig (Gdansk) uitweek. Hij maakte er naam als botanicus en publiceerde over de plantenwereld. Ook zijn zoon Johan Philipp heeft enige reputatie verworven in de botanica. Ik ben op zoek naar de voorouders van Jacob Breyne. Is het denkbaar dat ze uit Vlaanderen afkomstig zijn, in de 16de eeuw zijn gevlucht naar de Noordelijke Nederlanden en zo naar Dantzig? - Jan Breyne, Oostkamp

Olstrot

Biekorf 2009-1 - In de rekening van de Brugse Sint-Salvatorkerk uit 1414 staat: ghemaect zyn van valensinsche steene of van steene van olstrot daerof dat gewrocht es te Cuelne de dom. Wat is olstrot? - Peter De Baets

Palmen en vijgen

Biekorf 2009-4 - Gelezen in een verkoopakte van en stuk grond in Sint-Kruis bij Brugge in 1588: een perceel van 4 gemeten 2 lijnen en 16 roeden naast een dreef naar een landhuis; dit stuk land was ‘vroeger’ een boomgaard, gedeeltelijk met ‘opgaende olijven’ (doorstreept en erboven geschreven: ‘palmen’), rondom omsloten met doornhaag. De bomen waren intussen gerooid. Zijn olijfbomen of palmen uit andere bronnen bekend (late middeleeuwen, 16de eeuw)? - Ludo Vandamme

Biekorf 2009/1: inhoud


Artikelen
Johan VAN EENOO De spinette: de hommel van West-Vlaanderen 1-23
Paul HUYS Van een vrouw die zich driemaal liet dopen … 24-26
Karel DE CLERCK De laatste jaren (1958-1975) van het Opvoedingsgesticht
te Brugge (1922-1975) 27-33
Jan VAN ACKER Leopold I in Ieper? 34-36
Peter DE BAETS Het verhaal van Mary Goggin (Oostende 1816) 37-39
Andries VAN DEN ABEELE Henri De Hoon (1850-1932) 40-44
Jozef HEUS Van gemeenteschooltje pesten naar een modus vivendi
te Zande (1885-1896) 45-53
Ronald VAN BELLE Oorlogsverslaggeving in Brugge over de Vlaamse armada
tijdens de 17de eeuw 54-65
Alfons DEWITTE Vroeger weelde in de Sint-Donaaskerk in Brugge (1455-1463) 66-68
Andries VAN DEN ABEELE Jozef Noos(1766-1826) 69-71
Edmond ROOBAERT Meer over meester en heer Ghislenus de Vroede,
pastoor van de Kapellekerk te Brussel 72-76
Jean Luc MEULEMEESTER Nog over Franciscus-Josephus Beyts 77-80
Andries VAN DEN ABEELE Charles Donny (1761- 1831) en zijn familie 81-88

Mengelmaren
Gysselings Toponymisch Woordenboek herzien (Frans Debrabandere) 65. - Laatmiddeleeuwse beschilderde grafkelders in Brugge (LV) 68. – Hulde aan Michiel Hoornaert, oud-voorzitter van de Brugse Napoleonisten, 1871 (Marc Van Hoonacker) 76. - Spoker van Reinaert de Vos (L.V.A.) 80. – Bestraffing van sodomie door verdrinking (Ronald Van Belle) 89-90. – In memoriam Michiel De Bruyne (Lucien Van Acker) 90. – Grafschriften en herinneringen aan Vlaamse kapers (Ronald Van Belle) 91-92. - Vossenstaart (Peter De Baets) 92-93. – Eendenkooien: bijna vergeten, opnieuw ontdekt (LV) 94. – Opslare (Peter De Baets) 95. – Is’t niet, ‘t is leute in Zonnebeke (LV) 96-97. – Einde van de kantonale onderwijsbibliotheken (Alban Vervenne) 97. – Wintweech (Luc Goeminne) 97. - Oude of nieuwe spelling: au of ou (Eduard G. Vyvey) 98. – De aantrekkingskracht van de barge (Koen Calis) 98. – Vereeniging ter Verspreyding van Goede Boeken (LV) 99. - Franciscus Florius Florentinus (A.D.) 100. - Goed gezegd: uit Brugse stadsrekeningen (A.D.) 100. – Traditie en vernieuwing (B.) 100.

Beantwoorde vragen
Berecht vander seemte (Frans Debrabandere, Lucien Van Acker) 96; Artikelen: Leopold I in Ieper (Jan Van Acker) 34-36. - Jozef Noos (Andries Van den Abeele) 69-71. – Ghislenus de Vroede (Edmond Roobaert) 72-76. - De Brugse primus Franciscus-Josephus Beyts (Jean Luc Meulemeester) 77-80 – Charles Donny (Andries Van den Abeele) 81-88

Boekbesprekingen
A. Ceulemans, Spoker in Reinaert de Vos (Gezelliana) 80. – A. Verstraeten, D. Karelse & A. Zwaenepoel, Eendenkooien in Vlaanderen (Monumenten, Landschappen & Archeologie) 94. – Is ’t niet, ’t is leute en andere spreuken, spreekwoorden en zegswijzen uit de tijd van toen 96-97. – J. Weijermans, Goede boeken in het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden 1815-1830 (De Gulden Passer) 99. – G. Tournoy, An Italian scribe at Bruges (Medieval manuscripts in transition) 100.

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen 101-102 (PDB)
Benderen – Bueterboor – Den – Eau de Hongrie – Kleuterspaan – Leeg paard – Primagie – Scharulle – Schuim - IJsgang

Vraagwinkel 103-104
Palmen en vijgen – Olstrot – De familie Breyne – De parabel van de zaaier – Sevens en Moyersoen – Voetloper – De draak steken – Washington en Brugge – Kloosternamen

Prenten
Tekening van de pinette van André Depraeter, 8. – Tekening van de spinet van Johan Van Eenoo, 9. - Henri De Hoon (foto), 41. – Houten beeldhouwwerkje voor de Brugse primus F.J. Beyts, 1782, 78. – ‘De misdaad van sodomie’ bij Joos de Damhouder (houtsnede), 89. – Broeder Kornelis en de ‘secrete penitentie’ (ets), 93.

dinsdag 6 januari 2009

Bij het ingaan van jaargang 109

Een nieuw Biekorfjaar dient zich aan. Zoals steeds mogen abonnees en lezers zich verwachten aan vier afleveringen over West-Vlaamse geschiedenis, archeologie, taalkunde en volkskunde. Het belooft opnieuw een boeiend Biekorfjaar te worden, zowat 500 pagina's lang.

Het nieuwe jaar zorgt voor enkele veranderingen. Biekorf werd omgevormd tot een vzw, waardoor meteen ook de toekomst van deze eeuweling verzekerd is. Bovendien is er ook een voorzitterswissel: Peter De Baets uit Vivenkapelle volgt Christian Devyt op, die na vele tientallen jaren trouwe en wijze dienst een stapje terugzet en ere-voorzitter wordt. En misschien (wellicht) pakken we dit jaar nog met iets nieuws uit, om onze Biekorfgemeenschap nog groter, hechter en hartverwarmender te maken. Als de tijd rijp is hoor je daar meer over.

Aan alle "Biekorvers", hun familie en al wie hen lief is: de allerbeste wensen voor een gelukkig nieuw jaar.

maandag 5 januari 2009

Biekorf 2008/4: inhoud


Artikelen

Jan Van Acker - De laatste maanden van Sir Cranstoun te Veurne in 1752 370-390
Ronald Van Belle & Paul De Laey - Een contract met de duivel. Kapitein Louis Janssens (†650) en zijn schoonzoon 391-399
Luc De Vliegher - Vlaamse klachten over de geestelijkheid te Houthem (bij Komen), 1858,1877 400-402
Karel De Clerck - Achiel Van Acker als jonge militant 403-408
Koenraad Vandenbussche - De Siamese tweeling van Eernegem (1849-1850) 409-417
Franz Denys - Poperinge, de landsverdediging en de verdragen van Campoformio & Lunéville, 1793/97-1810 418-445
Koen Calis - Lady Morgans The Princess (1835): een literaire getuige van Brugge 446-451
Jacques Mertens - Maten en gewichten in het Cijferbouck van Adriaen vander Gucht (Brugge, 1569) 452-463
Jan Van Acker - 17de-eeuwse zwakzinnigen bij de Veurnse cellenbroerders 464-467
Koenraad Vandenbusche - Koninklijk wapen ter sauvegarde 468-471

Mengelmaren

Nog over Jeremias Bastingius (A.D.) 408. – Rosetti, Boutens en Verbeke (1906) (LV) 417. – Walschene (A.D.) 451. – Brugse meerseniers en de heilige Nicolaas van Myra, 1362 (A.D.) . – De oude parochies van Middelkerke en Westende (Luc Goeminne) 472. – Klerkenrijmpje (JVA) 472. – Nog West-Vlaamse onderwijzersbibliotheken (Ludo Vandamme) 473-474. – Jacob de Cherf en Alexander Farnese voor Ieper (1583) (LV) 475. – De West-Vlaamse windmolens in 2008 (Christian Devyt) 476. – De laatste weelde van Sint-Donaas, 1503-1558 (Alfons Dewitte) 477-478. – In memoriam André Himpe (1916-2008) (LV) 478. –Lancelot Blondeel in 1549: duidelijk luthers (A.D.). – Karel van Mander, † 1606 (Alfons Dewitte) 481-482. – Beeldenstorm in de Duinenabdij (Jef Cailliau) 484. – De boedelinventaris van Karel van Sint-Omaars, † 1569 (A.D.) 484-485. – Erratum Biekorf 2008-3 (JVA) 485

Beantwoorde vragen
Koninklijk wapen ter sauvegarde (Tim Piceu) 471. – Geen suicken maar snicken (Frans Debrabandere) 476. – Wetstenen (Alfons Theuninck) 481

Boekbesprekingen
B. Thijs, De hoefslag van Pegasus. Een cultuurhistorisch onderzoek naar Den Nederduytschen Helicon, 481-482

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen 486-487
Groenselier – Krampring – Schalmbuskens – Stringgracht – Uytghanghege – Watergreppen – Wintweeghe

Vraagwinkel 488-489
Gerrit Pieter Roos, Guido Gezelle en Karel De Flou – Veurne-Ambacht vergeleken met Indië – Ghelein de Vroede – Karel van Mander als archeoloog – Joseph baron Noos – Tatoeage bij Jeruzalemreizigers – Berecht vander seemte – De opmars van de dorsmachine – Charles Donny uit Brugge

Prenten
Portret van William Henry Cranstroun, gravure, 18de eeuw, 388 – Stadsplattegrond Brugge van Marcus Gerards (1562): detail met de aanduiding van het huis Cambron, 393 – Portret van de jonge Achiel Van Acker, foto, 1927, 404 – Artikel Siamese tweeling in Eernegem, The Times, 27 juni 1849, 410 – Arimethica: titelprent van het Cijferbouck van Adriaen vander Gucht, 1569, 453 – Provenance- en andere notities van Lancelot Blondeel in De artificiali perspectiva, 479

Register op de eigennamen (Jan Van Acker) 490-513

Inhoud 108 (2008) 514-519

Karel van Mander als archeoloog

Biekorf 2008-4 - Karel van Mander (1548-1606) uit Meulebeke schrijft dat hij uit liefde voor zijn eerste leermeester, Lucas de Heere uit Gent, hem toestuurde eenen natuerlycken grooten kies of kaectant, welcken vijf ponden swaer was. Van Mander had deze grote tant gevonden ergens tussen zijn dorp Meulebeke en Ingelmunster, in eene plaetse die men heit, het dooder liederlandt. Op deze plaats had hij ook nog aangetroffen ander ghebeenten, en harnasch of yser wapeninghen, dat welkck een wonder ding was te zien. Wat heeft Van Mander hier ontdekt? Zijn daar later opgravingen over bekend? -ML

Postduiven

Biekorf 2008-4 - In 1842 bestond een postbedelingssysteem via postduiven tussen Brugge, Gent, Brussel, Parijs en Londen. De Franse Posterijen verzetten zich hiertegen en verwezen naar een wet van 27 prairial van het jaar IX. Hoe lang heeft deze vorm van postbedeling bestaan? -Marcel Vermeersch

Charles Donny uit Brugge

Biekorf 2008-4 - In 1816 gaf Charles Donny uit Brugge Les habitans de la lune uit, een satirisch pamflet, waarvoor hij veroordeeld werd tot twee jaar. Wie weet meer? - AdS

De opmars van de dorsmachine

Biekorf 2008-4 - De mechanisering van de landbouw in de 19de eeuw verliep razendsnel. Rond 1880 zouden er in ons land al bijna 7.000 dorsmachines in gebruik zijn geweest. Wie kan mij iets meer vertellen over de eerste dorsmachines in onze provincie. Wanneer was dat? Met paardekracht of met stoommachines? Hoe werd dat dorsen met machines onthaald? Wie kon investeren in deze grote machines? Wat betekende de komst van de dorsmachtine voor het leven op onze boerderijen? Alle informatie is welkom, ook over de verdere opmars van de dorsmachine in het interbellum. - Ludo Vandamme, Brugge

Berecht vander seemte

Biekorf 2008-4 - De heren van Kooigem bezaten het voorrecht vander seemte, wat verklaard wordt als het voorrecht parochiale synoden te houden (De Leiegouw, 2008, p. 245). Waar komt dit woord nog voor en wat is de etymologie? - B.

Tatoeage bij Jeruzalemreizigers

Biekorf 2008-4 - In 16de- en 17de- eeuwse buitenlandse reisverslagen staat regelmatig vermeld dat Jeruzalemreizigers er zich een Jeruzalemkruis laten tatoeëren op de rechter schouder. Een proces, gevoerd tot in de Hoge Raad van Holland (1594-1597), gaat over een betwisting in verband met een Jeruzalemreis uitgevoerd in opdracht. De reiziger kreeg bij thuiskomst zijn geld niet van de contractant, niettegenstaande hij zijn voorsz. bescheid ofte testimoniaal met het Jerusalems kruis op zijn rechter arm binnen Jerusalem hadde verkregen. Hij wees er op dat hij binnen Jerusalem geweest was, en het merk staande op zijn rechten arm, aldaar gekregen hadde. Zijn er vermeldingen van tatoeages bij Vlaamse Jeruzalemreizigers? Waren er ook tatoeages die geen verband hadden met een Jeruzalemreis? Moet het woord “merk” ook in andere teksten worden verstaan als een tatoeage? - PdB

Joseph baron Noos

Biekorf 2008-4 - Wie weet meer over Joseph Noos, geboren te Brugge op 11 december 1766? Hij was kolonel in de Napoleontische legers en werd “baron d’empire” op 15 juni 1812. Hij naturaliseerde tot Fransman op 25 october 1815. - Peter De Baets, Vyvekapelle

Antwoorden
Andries vanden Abeele, 2009/1, p. ...

Ghelein de Vroede

Biekorf 2008-4 - Hij was pastoor van de Kapellekerk in Brussel en titelvoerend bisschop van Selymbria (Silivri in Thracië). Hij overleed te Brussel in 1579. In enkele werken staat dat hij afkomstig was van Duinkerke. Maar er zou een getuigenis bestaan dat hij van Poperinge was (Westhoek, 2007, p. 139). Wie weet meer? - B.

Veurne-Ambacht vergeleken met Indië

Biekorf 2008-4 - In het Veurnse haalt men graag Sanderus aan, die in zijn Flandria Illustrata de vruchtbaarheid van Veurne-Ambacht met de zilvermijnen van Peru of het Nieuwe Land vergeleek. Dat heeft allicht te maken met de enorme heropbloei van de landbouw in die periode.
Maar in de Mémoires pour servir à l'histoire de Louis de Bourbon, prince de Condé, dl. 1, Keulen, 1693, p. 236, wordt iets gelijkaardigs al toegeschreven aan Karel V: die disoit d'ordinaire, que si le reste de la Flandre eut ressemblé à ce coin de terre [= Le Païs qui environne Furnes], elle eût mieux valu que les Indes. Kan er inderdaad zo'n citaat van keizer Karel over Veurne-Ambacht aangewezen worden? - Jan Van Acker, Veurne

Gerrit Pieter Roos, Guido Gezelle en Karel De Flou

Biekorf 2008-4 - In Biekorf 1966, p. 250-251 vraagt Jos. De Smet aandacht voor het auteursexemplaar van de Aardenburgse archivaris Gerrit Pieter Roos van zijn Beknopt geschied- en aardrijkskundig woordenboek van Zeeuwsch-Vlaandrens Westelijk deel (Oostburg, 1874). In dit exemplaar is een briefkaart van Guido Gezelle aan Roos uit 1881 ingeplakt. Gezelle dankt Roos om hem een exemplaar te hebben toegezonden en haalt herinneringen op over het graven van de vaart Brugge-Damme-Sluis (1810-1813). Een en ander heeft De Smet vernomen van Karel De Flou. Waar wordt dit auteursexemplaar van G.P. Roos bewaard? Wat is de rol van Karel De Flou in dit verhaal? - Lo van Driel, Middelburg

Biekorf 2008/3: inhoud



Artikels

Karel De Clerck, West-Vlaamse inbreng bij de vernederlandsing van de Gentse universiteit,257-264
Hendrik Callewier, Priestermoord in Brugge tijdens de late middeleeuwen. De zaak van Jacobus Maes, kanunnik van het Sint-Donaaskapittel 265-271
Peter De Baets, Daer en zijn tsamen niet meer dan drie lichamen. Een zoektocht naar enigmatische grafschriften 272-283
Jan Van Acker, De pastorie van Eggewaartskapelle in Steenkerke 284-286
Pieter Donche, Berichtgeving in de Zuidelijke Nederlanden over de geboorte van keizer Karel 287-302
Jan Van Acker, De uurwijzers aan de kerktoren van Wulveringem 303-308
Jozef Heus, De keuze van de huwelijksdag, een aspect van het immatriële erfgoed? Koekelare 1609-1850 309-313
Romain Vanlandschoot, Hugo Verriest, Guido Gezelle, Johanna Aleida Nijland. De voordrachten in Nederland 1902-1904 314-325
Peter De Baets, Het wekken van bijen 326-328
Marcel De Blieck, De congregaties in de West- en Oostmeers te Brugge 329-335
Jan De Mey, Louis Leep, notaris te Oostende 1821-1825 336-355


Mengelmaren

Cantus 21 (A.D.) 302 – De Brugse kanunnik Guido van Bassevelde, 1363 (A.D.) 325 – Remedie om het bloed te stremmen (Koenraad Vandenbussche) 335 – Nieuw licht op de Provinciale Geneeskundige Commissie (Peter De Baets) 355 – Gebeden en bezweringen (R.W.) 356 – De Plantencode (Peter De Baets) 357 – Karel Alexeander Delsart, pastoor van Moeskroen, 1903-1838: jureur of niet (Roger Witdouck) 358-359 – Brief van Sylvain Bekaert aan Leopold Slosse, 1919 (Roger Witdouck) 359-362 – Arthur Merghelynck (1863-1908) (LV) 364

Beantwoorde vragen
Sint Gheeteruut Zyecte (Ronald Van Belle) 264 - Haarsnijderijen in West-Vlaanderen (L.V.A.) 286 – Zusters Theresianen in Torhout (Koen Rotsaert) 362-363

Boekbesprekingen
B. Bouckaert (ed.), Mémoires du chant: le livre de musique d’Isidore de Séville à Edmond de Coussemaker, 302 – M. De Cleene, De Plantencode : de betekenis van kruiden, struiken en bomen in de Europese volkscultuur, 357 – J. Dewilde, P. Donche, A. Morisse, P. Trio en J. Van Acker, Arthur Merghelynck : de passies van een edelman, 364

Kleine verscheidenheden uit Vlaamse bronnen 365-366
Plumacier – Verteeffelen – Vloer – Vort snot – Zueghe velle

Vraagwinkel 367-368
De tachygraphe van Ghyssaert – Coude Ypermart – Koninklijk wapen ter sauvegarde – Primussen van Brugge. En later? – Molenmakersalaam – De kantonnier – Slaapgezelschap – Tropisch hout voor een meubelbedrijf – Lijnwaaddrukken in Adinkerke – Mostaardeters van Oostende – De kerkhofgilde van Langermark

Prenten : Miniatuur met vorst en vorstelijke bodes, ca. 1510, 293 – Congregatiegebouw in de Westmeers in Brugge (foto), 332

De kerkhofgilde van Langemark

In 1425 en 1433 werden enkele nieuwe poorters van Nieuwpoort ingeschreven, die hiertoe issuwebrieven van de kerkhofgilde van Langemark presenteerden. Wat wordt hier mee bedoeld? - J. Jore

Mostaardeters van Oostende

Biekorf 2008-3 - Bij de properheden van de steden van Vlaanderen (begin 15de eeuw) staat: mostaertheters van Ostenden. Dit wordt herhaald door Eduard De Dene (midden 16e eeuw): adieu, mostaerteters die men tOosthende ziet. En er is het lied “Geuzenlust” uit 1602: …so moechdy droochs-voets na Oostende gaen/ Maer ick hoor sy hebben veel mostaert ghelaên/ Die grijpter soo menighen by den neus/ Want hy is seer crachtich, also ick verstaen. Wat was gedurende eeuwen het verband tussen Oostende en mosterd? - PdB

Lijnwaaddrukken in Adinkerke

Biekorf 2008-3 - In 1740 overleed Francoise de Vette, een getrouwde vrouw uit Stavele, in Adinkerke. Ze verbleef daar om er te leren lynwaetdrucken (Rijksarchief Brugge, Staten van goed Veurne, nr. 21489). Wat moeten we hier precies onder verstaan? Had Adinkerke enige bekendheid inzake lijnwaaddrukken? Op welke plaatsen kon men dit nog leren? Is meer bekend over deze beroepsactiviteit en het verhandelen? - Jan Van Acker, Veurne

Tropisch hout voor een meubelbedrijf

Biekorf 2008-3. - Op de Lokale tentoonstelling voor Brugsche Kunst, Handel en Nijverheid in1928 laat het Brugse meubelbedrijf Art mobilier zich van zijn beste kant zien. Opgericht in 1907 door Louis Rodriquez groeide dit bedrijfje uit tot een bijzonder grote meubelfabriek met verkoophuis in de Louisalaan in Brussel en met een bosontginning in Congo van 8.000 hectaren. Is iets bekend over de familie Rodriquez? En wie weet iets meer over de geschiedenis van dit bedrijf? - Ludo Vandamme, Brugge

Slaapgezelschap

Biekorf 2008-3. - In de morgen van 17 maart 1569 werd kanunnik Wouter van der Gracht, heer van Zonnebeke, dood aangetroffen in zijn slaapkamer. Hij was gevallen in zijn haardvuur, had zich zwaar verbrand en was vervolgens overleden. Kroniekschrijvers brengen dit ongeval in verband met de gewoonte van deze kanunnik om zich alleen in zijn kamer op te sluiten, zonder yemandt bij hem te nemene. Wil dat zeggen dat het gebruikelijk was dat hogere geestelijken en/of edellieden hun slaapkamer deelden met hun dienstpersoneel? - Ludo Vandamme, Brugge

De kantonnier

Biekorf 2008-3. - Als kind kwamen we hem zo vaak tegen, werkend langs de grote wegen: de kantonnier. Hij maakte de rijweg vrij, drong het oprukkend gras van de fietsweg terug, enz. Meestal droeg hij een officiële pet. Wat is er van de kantonnier geworden? Bestaat hij nog? Is er iets bekend over de oorsprong van dit ambt? - AdS, Loppem

Molenmakersalaam

Biekorf 2008-3. - Onder het molenmakersalaam van de molenbouwer Livinus van Damme te Eeklo in 1736 worden tussen de bijlen en dessels, suicken vermeld, gevolgd door acht saghen. In het molenmakersgerief van Frans de Seyn te Olsene in 1778 wordt tussen vijf bijlen en 2 avehgeers, de suycke vermeld. Wat was een suycke? Een soort zaag? - Luc Goeminne, Astene

Antwoorden:
Frans Debrabandere, 2008-4, p. 476

Primussen van Brugge. En later?

Biekorf 2008-3. - In Biekorf, 1964, p. 107-112, publiceerde V.D.E. een verslag van de feestelijke ontvangst van Franciscus-Josephus Beyts, primus te Leuven in 1782. De gelijkaardige ontvangst van Jan Wouckier in 1672 werd eerder al gegeven in Biekorf, 1963, p. 57. Hoe ziet de verdere levensloop van deze primussen er uit? Hebben zij de hoge verwachtingen, gewekt door hun studieresultaten, ingelost? - J. Jore

Koninklijk wapen ter sauvegarde

Biekorf 2008-3. - In 1564 kocht de Sint-Godelieveabdij van Gistel een sauvegarde van de militaire overheid om van inkwartiering en opeisingen door de Spaanse troepen gespaard te blijven. Als teken hiervan werd het wapen van Filips II aan de buitenpoort gespijkerd (Biekorf, 1968, p. 166-167). Zijn er nog voorbeelden van zo’n aangebrachte wapens in onze streken? En was dit ook effectief? - J.V.A.

Antwoorden:
Koenraad Vandenbussche (2008-4, p. 468-471)
Tim Piceu (2008-4, p. 471)

Coude Ypermart

Biekorf 2008-3. - In het denombrement van het Hof van Staden uit 1562 staat: woensdach inde coude ypermart, wat werd uitgelegd als de sluitingsdag van de Ieperse jaarmarkt in de tweede vastenweek (Biekorf, 1962, p. 23). Zijn er nog andere vermeldingen van die Coude Ypermart? - B.

De tachygraphe van Ghyssaert

Vraagwinkel 2008-3. - In het “Nieuwsblad van Yperen” uit 1881 wordt een uitvindings-brevet vermeld voor een tachygraphe van ene Ghyssaert uit Diksmuide. Bedoeling was documenten te kopiëren: hetzelfde geschrift kan tot 100 maal afgetrokken worden in min dan 15 minuten. Op welk principe was dit toestel gebaseerd en hoe is het verder verlopen? - Peter De Baets, Vivenkapelle